“Głos Mazowsza” nr 16 z 17 kwietnia 1932 r. podał bardzo ciekawe informacje dotyczące pracowników samorządu w powiecie warszawskim.
Pracownicy umysłowi w samorządach pow[iatu] Warszawskiego
W skład pow[iatu] Warszawskiego, jak wiadomo, wchodzi 5 miast, 5 gmin letniskowych i 21 gmin wiejskich.
Wszystkie te jednostki administracji samorządowej zatrudniają ogółem 220 pracowników umysłowych (stan na 1 kwietnia r. b.). Są to pracownicy biurowi oraz pracownicy przedsiębiorstw i zakładów samorządowych.
Na miasta przypada 97 pracowników, przy czym najmniejszą liczbą pracowników (6) zatrudnia m[iasto] Zakroczym, a największą m[iasto] Pruszków (38).
W gminach letniskowych pracuje 31 osób, od 4-ch w gmin[ie] Skolimów-Konstancin do 9 w gm[inie] Letnisko-Falenica.
Gminy wiejskie zatrudniają ogółem 92 pracowników, od 2-ch w gm[inie] Zaborów do 10 w gm[inie] Wawer.
Przeciętna miesięczna pensja pracowników wynosi: w miastach od zł 247 (Pruszków) do zł 359 (Otwock); w gminach letniskowych od zł 242 (Legionowo) do zł 287 (Falenica) i w gminach wiejskich od [zł] 183 (Okuniew) do zł 352 (Zaborów).
Jeden pracownik przypada na następującą liczbę ludności:
w miastach: od 522 (Nowy Dwór) do 1034 (Zakroczym),
w gminach letniskowych: od 520 (Skolimów-Konstancin) do 2080 (Falenica),
w gminach wiejskich: od 1530 (Skorosze) do 3973 (Cząstków).
Przeciętna miesięczna wypłata poborów urzędniczych wynosi:
w miastach od zł 1668 (Zakroczym) do zł 9386 (Pruszków); w gminach letniskowych od zł 1044 (Skolimów-Konstancin) do zł 2583 (Falenica); w gminach wiejskich od zł 516 (Cząstków) do zł 2250 (Wawer).
Wydatki osobowe stanowią w stosunku do ogólnej sumy budżetów na 1932/33 rok:
w miastach od 12 proc. (Otwock) do 29 proc. (Nowy-Dwór); w gminach letniskowych od 8 proc. (Skolimów-Konstancin) do 28 proc. (Włochy); w gminach wiejskich od 12 proc. (Jeziorna) do 28 proc. (Bródno).
Cyfry te wymownie świadczą, że uposażenie urzędników samorządowych jest bardzo niskie, a natomiast zakres ich obowiązków i pracy pozostaje w odwrotnie proporcjonalnym stosunku do uposażenia.
Historyk wojskowości i starożytności, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego. Wieloletni pracownik wydawnictw książkowych (m. in. kierownik redakcji historii działu encyklopedii i słowników PWN), prasowych, ostatnio pracownik naukowy Wojskowego Biura Badań Historycznych, w latach 1981-89 redaktor, wydawca, wykładowca i aktywny działacz podziemia solidarnościowego. Od ćwierć wieku mieszkaniec Skolimowa, prowadzący Konstanciński Klub Historyczny.