W poprzednim tygodniu ósmoklasiści zdawali swój egzamin i w najbliższym czasie będą składali dokumenty do szkół średnich. Na terenie gminy Konstancin-Jeziorna mogą się oni ubiegać o przyjęcie do Zespołu Szkół im. Władysława Stanisława Reymonta przy którym działa Liceum Ogólnokształcące i Technikum Logistyczne. Szkoła działa od 1946 roku – powołano wówczas do życia Gimnazjum Przemysłowe Mirkowskiej Fabryki Papieru kształcące przyszłe kadry papierni w Jeziornie przetrzebione w czasie II wojny. Przez lata działalności papierni był to świetny sposób na wykształcenie dla siebie gotowych pracowników którzy dzięki zajęciom praktycznym odbywanym w zakładzie obeznani byli z maszynami i procesem produkcyjnym fabryki, dzięki czemu można było zrezygnować z trwającego czasem kilka miesięcy dodatkowego przeszkolenia. Pod koniec lat 80-tych a przede wszystkim w latach 90-tych zaszły duże zmiany w działalności papierni, prowadzące do prywatyzacji a ostatecznie zamknięcia zakładu. Wtedy też Szkoła zmieniła papierniczy profil wprowadzając kierunek Ochrona Środowiska, Liceum Ogólnokształcące oraz ostatnio Technikum Logistyczne. Kierunki papiernicze będące przyczyną powstania szkoły zostały całkowicie zlikwidowane.
W ostatnich dniach w moje ręce wpadł przekazany przez pana Andrzeja Makulskiego informator tej szkoły wydany na przełomie lat 50-tych i 60-tych XX wieku. Oddaje on doskonale ówczesny klimat tej wyjątkowej szkoły gnieżdżącej się wówczas w barakach na placu Zgody (dzięki czemu dostała przydomek ‘cyrk’ używany przez uczniów jeszcze do końca ubiegłego wieku). Poniżej przedrukowuję jego treść (w ramach ciekawostek proszę zwrócić uwagę na zdjęcia uczniowskich zespołów artystycznych – wszyscy przebrani są w tradycyjny strój wilanowski) :
Informator Technikum i Zasadnicza Szkoła Przemysłu Papierniczego w Jeziornie k/W-wy
Wstęp
Papier stanowi artykuł konieczny do zaspokojenia licznych potrzeb materialnych i kulturalnych społeczeństwa. Podstawowym surowcem do produkcji papieru są włókna roślinne. Szybki rozwój oświaty, kultury i techniki powoduje stale wzrastające zapotrzebowanie na papier. Papier dla współczesnego człowieka stał się artykułem pierwszej potrzeby, produktem codziennego użytku, a jego zastosowanie staje się coraz większe. Na pierwszy plan wybija się zużycie papieru jako materiału do opakowania w postaci papierów pakowych oraz opakowań miękkich i twardych. Papier ten w wielu wypadkach ma za zadanie zastąpić materiały niejednokrotnie cięższe, droższe i deficytowe. Papier obecnie znalazł zastosowanie w budownictwie, rolnictwie, w przemyśle budowy maszyn i elektrotechnice. Trudno byłoby sobie wyobrazić jakąś dziedzinę naszej gospodarki narodowej, która mogłaby się obejść bez wyrobów przemysłu celulozowo-papierniczego. Na przykład bardzo ważnym półproduktem tego przemysłu jest celuloza wiskozowa, która stanowi punkt wyjściowy dla przemysłu włókien sztucznych, lakierów, mas plastycznych itp. Polski przemysł celulozowo-papierniczy po drugiej wojnie światowej w wyniku powrotu prastarych ziem piastowskich zwiększył poważnie swój potencjał produkcyjny. Obecnie przemysł ten liczy około 70 zakładów produkcyjnych zatrudniających wiele tysięcy pracowników. Jeśli chodzi zaś o produkcję tego przemysłu to w 1957 roku sięgała ona 209 tys. ton celulozy, 402 tys. ton papieru i 110 tys. ton tektury. Samo zużycie papieru w Polsce nie przekracza 18 kg na głowę mieszkańca, co stawia nas zaledwie na 28 miejscu w światowym spożyciu papieru. Wynika więc z tego, że w porównaniu z innymi krajami, szczególnie zachodnimi, w których to spożycie jest wielokrotnie wyższe, pozostajemy daleko w tyle. Stąd też konieczność dalszej rozbudowy i modernizacji przemysłu celulozowo-papierniczego. W okresie nadchodzącego piętnastolecia przewiduje się dwukrotny wzrost zużycia papieru przypadający na jednego mieszkańca. Dla zrealizowania tych zamierzeń buduje się już obecnie papiernie i celulozownie oraz modernizuje dotychczasowe. Do realizacji postawionych zadań, niezależnie od bazy materiałowo-technicznej, przemysł papierniczy potrzebuje wysoko wykwalifikowanych pracowników. Przygotowaniem kadr dla przemysłu celulozowo-papierniczego zajmują się szkoły papiernicze. Jedną z takich szkół jest Technikum i Zasadnicza Szkoła Przemysłu Papierniczego w Jeziornie k/Warszawy.
Szkoła ta powstała dzięki staraniom Dyrekcji Warszawskich Zakładów Papierniczych w Jeziornie k/Warszawy. Organicznie powiązanie szkoły z zakładem produkcyjnym całkowicie zabezpiecza właściwą i należytą realizację programu szkolenia praktycznego. Fabryka Papieru w Jeziornie jako jeden z członów Warszawskich Zakładów Papierniczych posiada bogate tradycje w przemyśle papierniczym i sprawując szefostwo nad szkołą przez aktywnie działający Komitet Opiekuńczy przyczynia się w dużym stopniu do coraz lepszego szkolenia i wychowania młodych kadr dla przemysłu celulozowo-papierniczego.
Typy szkół – specjalności
Obecnie w Jeziornie prowadzi się następujące typy szkół i specjalności:
- Technikum Przemysłu Papierniczego (młodzieżowe) – specjalność technologia celulozy i papieru
- Technikum Przemysłu Papierniczego dla Pracujących – specjalność technologia celulozy i papieru
- Zasadnicza Szkoła Przemysłu Papierniczego (młodzieżowa) – specjalności:
– aparatowy przemysłu papierniczego
– ślusarz
– technochemia
Właściwości warunkujące przydatność do zawodu papiernika.
Młodzież zapisująca się do szkoły papierniczej powinna się odznaczać:
– średnim wzrostem
– dobrym rozwojem fizycznym
– dobrą sprawnością ruchową zarówno kończyn górnych jak i dolnych
– prawidłową ostrością wzroku
– prawidłową ostrością słuchu
– prawidłowym dotykiem
– zdrowym sercem i płucami
– uwagą skoncentrowaną i podzielną
– dobrą spostrzegawczością
– dobrą przestrzenną wyobraźnią
– szybką reakcją
– systematycznością, opanowaniem, cierpliwością i dokładnością.
Warunki przyjęcia
Niezależnie od wyżej wymienionych właściwości kandydaci do klas pierwszych powinni:
– mieć ukończone 14 lat przy zapisywaniu się do Technikum i Zasadniczej Szkoły Przemysłu Papierniczego na wydział ślusarz i technochemia oraz 15 lat na wydział aparatowy przemysłu papierniczego
– posiadać świadectwo ukończenia 7 klas szkoły podstawowej
– złożyć egzamin wstępny
Kandydaci do szkół wieczorowych powinni posiadać zaświadczenie z zakładów pracy, przy czym profil produkcyjny danego zakładu musi odpowiadać kierunkowi szkolenia.
Składanie podań
Kandydaci do szkoły powinni złożyć już w miesiącu maju podanie o przyjęcie z następującymi załącznikami:
– podanie, życiorys własnoręcznie napisany, metrykę urodzenia, świadectwo lekarskie, świadectwo szczepienia ospy, zaświadczenie z prezydium miejscowej rady narodowej lub zakładu pracy o stanie majątkowym rodziców, opinia, 2 fotografie, zobowiązanie rodziców (opiekuna) do regularnego pokrywania kosztów wyżywienia w internacie (obowiązuje starających się o miejsce w internacie)
Egzaminy wstępne
Zasadniczym warunkiem przyjęcia kandydata do I klasy wszystkich typów szkół jest pomyślny wynik egzaminu wstępnego. Egzaminy wstępne odbywają się przy końcu czerwca. O terminie i miejscu egzaminu powiadamia Dyrekcja Szkoły. Egzamin wstępny składa się z języka polskiego i matematyki. Wymagania przy egzaminie wstępnym opierają się na materiale nauczania objętym programem 7-klasowej szkoły podstawowej.
Czas trwania nauki
Nauka w Technikum Przemysłu Papierniczego trwa 5 lat. Nauka w Zasadniczej Szkole Przemysłu Papierniczego na wszystkich wydziałach trwa 3 lata.
Nauka teoretyczna
W okresie nauki uczeń otrzymuje wykształcenie ogólne i zawodowe w zakresie technologii celulozy i papieru oraz w zakresie technologii obróbki metali. W programie nauczania ważną rolę odgrywają zarówno przedmioty ogólnokształcące (język polski, historia, geografia, matematyka, fizyka, chemia) jak zawodowe (technologia, rysunek techniczny, materiałoznawstwo, maszynoznawstwo, elektrotechnika, ekonomika przedsiębiorstw przemysłowych). Nauczanie poszczególnych przedmiotów odbywa się w klasach i pracowniach.
Praktyczna nauka zawodu – zajęcia praktyczne.
Praktyczną naukę zawodu uczniowie pobierają w ciągu 3-letniego okresu szkolenia. Uczniowie Zasadniczej Szkoły Przemysłu Papierniczego specjalizujący się w obróbce metali (ślusarz) naukę tę pobierają pod nadzorem nauczycieli zawodu w warsztatach mechanicznych. W czasie nauki przyswajają oni sobie wszystkie operacje związane z obróbką metali, przy czym w klasie pierwszej stosowana jest tylko obróbka ręczna, w klasie zaś drugiej i trzeciej obróbka mechaniczna. Szkolenie praktyczne prowadzone jest na użytkowych wyrobach począwszy od najprostszych do najbardziej skomplikowanych. Wyrobami takimi najczęściej są różnego rodzaju klucze, młotki, zamki, wózki transportowe, maszyny, obrabiarki itp.
Uczniowie Zasadniczej Szkoły Przemysłu Papierniczego uczęszczający na wydział aparatowy przemysłu papierniczego zajęcia praktyczne odbywają w warsztatach mechanicznych, na oddziałach produkcyjnych oraz w oddziałowych laboratoriach fabrycznych. W warsztatach mechanicznych zajęcia praktyczne organizowane są dla klas pierwszych. Zadaniem tych zajęć jest encyklopedyczne zapoznanie się z metalami, ich własnościami oraz obróbką ręczną. W klasie drugiej i trzeciej naukę zawodu uczniowie zdobywają w oddziałach produkcyjnych miejscowych zakładów papierniczych oraz w laboratorium fabrycznym. W czasie tych zajęć uczniowie pod nadzorem instruktorów uczą się obsługiwać maszyny,urządzenia i aparaturę przemysłu celulozowo-papierniczego.
Uczniowie Technikum odbywają zajęcia praktyczne w warsztatach mechanicznych, w pracowniach szkolnych, w oddziałach papierni i celulozowni oraz w laboratoriach fabrycznych. W trakcie tych zajęć uczniowie zapoznają się z obróbką metali, przeprowadzają różnego rodzaju analizy, badają przydatność surowców, ustalają zapotrzebowanie, kontrolują procesy technologiczne, obliczają wydajność poszczególnych maszyn, prowadzą badania wycinkowe itp.
Uczniowie Technikum dla Pracujących zajęcia praktyczne odbywają tylko w pracowniach szkolnych.
Praktyki
Uczniowie Technikum zobowiązani są odbyć dwie jednomiesięczne praktyki produkcyjne. Pierwszą praktykę odbywają w klasie III. Druga praktyka przypada na okres przed egzaminem dojrzałości. Uczniowie odbywają praktyki w większości w Warszawskich Zakładach Papierniczych w Jeziornie koło Warszawy oraz w różnych zakładach produkcyjnych na terenie całego kraju. Zadaniem praktyk jest pogłębienie od strony praktycznej nabytych wiadomości teoretycznych. W czasie praktyk młodzież utrzymuje stały kontakt ze swoją szkołą. Uczniowie Zasadniczej Szkoły Przemysłu Papierniczego wyjeżdżają również na praktyki tygodniowe, których zadaniem jest poznani tych maszyn i urządzeń, którymi nie dysponują Warszawskie Zakłady Papiernicze.
Internat
Przy szkole istnieje internat. Z internatu korzysta głównie młodzież pozamiejscowa, która w większości otrzymuje stypendium. Pierwszeństwo w otrzymani stypendium mają uczniowie niezamożni, którzy wykazują się dobrymi postępami w nauce. Z internatu mogą korzystać również uczniowie, którzy nie otrzymują stypendium. W takim przypadku koszty związane z pobytem w internacie pokrywają rodzice lub opiekunowie młodzieży. Uczniowie mają zapewnioną opiekę wychowawczą w internacie zarówno w czasie nauki własnej jak i w czasie wolnym od zajęć. Czas wolny od nauki wykorzystuje młodzież w szkolnych zespołach świetlicowych zgodnie ze swoimi upodobaniami artystycznymi. Internat dysponuje własnym aparatem radiowym i telewizyjnym. Młodzież bardzo chętnie korzysta z nadawanych programów. Internat nie tylko więc uczy, ale i należycie wychowuje młodzież. Młodzież zamieszkująca w internacie ma zapewnioną opiekę lekarską, higieniczną i dentystyczną. W czasie wakacji szkoła organizuje obozy stałe i wędrowne, zaś w ciągu roku szkolnego młodzież wyjeżdża do teatru, na wystawy, zawody sportowe i wycieczki turystyczno-krajoznawcze. Wszyscy uczniowie korzystają z 33% ulgi kolejowej.
Egzaminy
Uczniowie kończący Technikum otrzymują tytuł technika technologa i mają wstęp na wyższe uczelnie. Uczniowie Zasadniczej Szkoły Przemysłu Papierniczego, specjalność aparatowy przemysłu papierniczego, po 3-letnim okresie szkolenia zdają egzamin końcowy, mogą być zatrudnieni w przemyśle papierniczym i równocześnie kontynuować naukę w Technikum Przemysłu Papierniczego dla Pracujących. Uczniowie kończący wydział – ślusarz – po pomyślnym złożeniu egzaminu końcowego mogą przystąpić po odbyciu odpowiedniego stażu pracy do składania egzaminu czeladniczego.
Zatrudnienie
Absolwenci szkoły papierniczej znajdują zatrudnienie w miejscowych zakładach lub w zakładach położonych w miejscach ich zamieszkania. Zakłady celulozowo-papiernicze corocznie zgłaszają do szkoły zapotrzebowanie na absolwentów przekraczające stałą liczbę kończących szkołę. Wraz z rozwojem przemysłu zapotrzebowanie to stale będzie wzrastać. Należy nadmienić, że zarobki w przemyśle papierniczym są dość dobre. Absolwenci wyspecjalizowani w obróbce metali zatrudnieni są w brygadach remontowo-montażowych lub w fabrycznych warsztatach naprawczych. Wielu z nich po odpowiednim przeszkoleniu przechodzi również do pracy w ruchu przy obsłudze maszyn papierniczych. Absolwenci wydziału – aparatowy przemysłu papierniczego – przechodzą bezpośrednio po ukończeniu szkoły do pracy przy obsłudze maszyn i urządzeń w ścieralni, w oddziałach produkujących półmasy, przy obsłudze holendrów, hydropulperów i hydrorafinerów.
Zatrudnieni są oni często przy obsłudze maszyny papierniczej oraz przy maszynach i urządzeniach służących do wykańczania papieru. Ich miejscem pracy s również stanowiska przy produkcji celulozy, fibry i preszpanu. Dziewczęta kończące ten wydział najczęściej zatrudniane są w laboratoriach fabrycznych. Otrzymują one również zatrudnienie w oddziałach produkcyjnych przy przerobie szmat, przy produkcji tektury arkuszowej, przy wykańczaniu i przetwarzaniu papieru oraz przy sortowaniu papieru. Zakres pracy absolwentów Technikum zatrudnianych w przemyśle można podzielić na dwie zasadnicze grupy. Pierwszą grupę stanowią zajęcia w ruchu, a więc bezpośrednio przy produkcji papieru i celulozy. Praca ta polega tu na kierowaniu oddziałem produkcyjnym, obsłudze agregatów maszyn i urządzeń. Do drugiej grupy można zaliczyć zajęcia w laboratorium fabrycznym, gdzie przez wykonywanie analiz chemicznych oraz innych badań przy pomocy aparatury pomiarowo-kontrolnej, technicy kontrolują prawidłowość przebiegu procesów technologicznych. Zatrudnienie absolwentów w fabryce zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami gwarantuje Taryfikator Kwalifikacyjny dla Robotników oraz Zbiorowy Układ Pracy dla Przemysłu Celulozowo-Papierniczego.
Na absolwentów Zasadniczej Szkoły Przemysłu Papierniczego o specjalności – technochemia – oczekują Zakłady Lamp Oscyloskopowych oraz Zakłady Lamp Nadawczych w Iwicznej k.Piaseczna. Zakłady te zatrudniać będą w niedalekiej przyszłości kilka tysięcy pracowników
Z wykształcenia technolog drewna, z zamiłowania fan architektury (w tym drewnianej) ze szczególnym uwzględnieniem gminy Konstancin-Jeziorna. Kolekcjoner regionaliów, jeden ze współautorów przewodnika ,,Kalejdoskop Konstancina”, od 2011 roku prowadzi facebookowy fanpege Konstancin-Jeziorna. Historia, Ludzie, Architektura. Od 2010 roku przygotowuje wystawy o lokalnej historii w ramach Festiwalu Otwarte Ogrody.
