Sztetl Jeziorna

  • Skąd do Jeziorny przybył pierwszy rabin Jehuda Rozencwajg?
  • Gdzie przed wojną znajdowały się w Jeziornie bożnice i ile ich było?
  • Jak naprawdę nazywał się Mojsze Koza, zaopatrujący Jeziornę i Mirków w haczyki na ryby?
  • W kim zakochała się Dora Gągolewska i czemu nazwano ją jeziorańską Julią?
  • Gdzie przed komendantem Policji Państwowej z Jeziorny krył się zawsze przestępczy polsko-żydowski duet Wieloch-Dębski?
  • Z jakiego powodu Hersz Stutman musiał salwować się ucieczką z Jeziorny do Ameryki Południowej ścigany przez miejscowych Żydów?
  • Czemu po dziś dzień część Jeziorny Królewskiej zwie się Argentyną?

By poznać odpowiedź na te i inne pytania wejdźcie do zapomnianego świata, w którym w Jeziornie na każdym rogu i uliczce znajdował się niewielki sklepik czy zakład rzemieślniczy, gdzie zegary naprawiał Izrael Halpern, ubrania szyli krawcy tacy jak Josek Jeleń, gdzie pośrodku miejscowości stała mykwa, a w piątkowe wieczory w oknach płonęły szabasowe świece. Poznajcie historię Żydów znad Jeziorki i ponad 200 lat ich wspólnego mieszkania z Polakami, a także dzieje żydowskiej wyznaniowej gminy Jeziorna, utworzonej w 1913 roku. Odwiedźcie Jeziornę, w której razem mieszkali Żydzi i Polacy, nim ich świat bezpowrotnie przeminął, dobiegając brutalnego końca w styczniu 1941 roku.

„Sztetl Jeziorna. Dzieje żydowskiej społeczności Jeziorny, Skolimowa i Konstancina od XVII w. do 1941 r.” książka autorstwa Pawła Komosy, Witolda Rawskiego i Adama Zyszczyka przedstawiająca dzieje tutejszej społeczności od jej przybycia i osiedlenia się w Jeziornie aż do zamknięcia jej przez Niemców w getcie i wywiezienia do Warszawy. W 80 rocznicę tych tragicznych wydarzeń autorzy przejrzeli setki zachowanych dokumentów i relacji by odtworzyć historię tutejszych Żydów, odkryć jej związki z tutejszą Papiernią i poznać całkowicie zapomniane dzieje gminy wyznaniowej Jeziorna, która początkowo po utworzeniu w 1913 roku obejmowała także tereny obecnego Wilanowa, Ursynowa a także Czerniakowa.

Ponad 200 stron pasjonującej i bogato ilustrowanej lektury, zawierającej liczne dodatki, przedstawiającej tutejszą żydowską społeczność, rzemieślników i sklepikarzy.

Książka wydana została pod patronatem Muzeum Polin. Wydawcą książki jest Konstanciński Dom Kultury. 

A tak o książce napisał prof. Jacek Leociak:

“Sumiennie wykonane kwerendy archiwalne, rozmowy z żyjącymi jeszcze świadkami historii i dostęp do ich archiwów domowych pozwoliłyzgromadzić spory materiał, ale to tylko połowa sukcesu. Autorzy potrafili złożyć te kawałeczki wiedzy w całość spójną, bardzo dobrze opowiedzianą i fascynującą dla każdego, kogo interesuje historia jego małej ojczyzny – Jeziorny. Przechodzimy tędy czy przejeżdżamy codziennie. Ulice Skolimowska, Bielawska, Warszawska po przeczytaniu tej książki odsłonią inne oblicze, którego nie znamy. Pod dzisiejszą zabudową ukazuje się Jeziorna, jakiej dziś nie ma”.

Książka dostępna jest sprzedaży od dnia 12 czerwca 2021 r. w cenie 56 zł. 
Książkę w chwili obecnej można zakupić stacjonarnie w Konstancinie: 
👉 Konstanciński Dom Kultury “Hugonówka” ul. Mostowa 15
👉 Punkt turystyczny w willi Kamilin przy Piłsudskiego 42
👉 Stara Papiernia – punkt prasowy 
👉 Księgarnia internetowa Stowarzyszenia Kultura i Nowa Edukacja – https://nkie.pl/sklep/ksiazki/sztetl-jeziorna/
 
Premiera książki miała miejsce 13 czerwca 2021 roku w Hugonówce.

Podczas premierowego spotkania autorzy opowiedzieli o swojej niezwykłej pracy nad książką. Zbieranie materiałów i drobiazgowe odtwarzanie historii wymagało czasem niemal detektywistycznego śledztwa. Nie zabrakło również wielu pasjonujących anegdot historycznych, które ostatecznie nie trafiły do książki. Premierze „Sztetl Jeziorna” towarzyszył pokaz filmu dokumentalnego „Sam Freiman – wspomnienia o zaginionym świecie”, opowiadającego o losach żydowskiego mieszkańca Jeziorny, który był chłopcem gdy wybuchła II wojna światowa. Autorzy podpisywali również książkę.

Dziękujemy za udział w premierze!