Powstanie Styczniowe na lewobrzeżnym Urzeczu (2)

W Piasecznie, oprócz burmistrza Józefa Kłoczowskiego, duże wsparcie materialne dla powstańców w postaci ciepłych ubrań, butów i żywności organizował proboszcz ksiądz Ludwik Czajewicz, mianowany naczelnikiem powstańczym tego miasta. Ciepłą odzież fundował też Ludwik Rossman, właściciel Bielawy. Pomagał również Włodzimierz Potulicki właściciel Obór oraz Adam Okęcki, dzierżawca folwarku Służewiec. Mąkę dawały wilanowskie młyny dworskie. Wspierał powstańców…

Czytaj więcej

Powstanie Styczniowe na lewobrzeżnym Urzeczu (1)

Wydarzenia z lat Powstania Styczniowego nie ominęły również Kabat i sąsiednich miejscowości. Kabaty były wtedy częścią dawnej gminy Wilanów, która obejmowała obszar od Wisły do obecnej ulicy Puławskiej i sięgała do Piaseczna, a jednocześnie wchodziły w skład dóbr ziemskich wilanowskich. W opisach z tamtych czasów, mieszkańców tych terenów określano ogólnie jako Wilanowianie zwłaszcza, gdy do…

Czytaj więcej

Pomnik Powstania Styczniowego

Mija właśnie kolejna rocznica Powstania Styczniowego, coraz bardziej zapomnianego zrywu niepodległościowego. Przyćmiły je późniejsze wydarzenia z tragicznej polskiej historii, spory dotyczące powstania i jego interpretacji oraz działalności powstańców zostały zastąpione przez polemiki dotyczące sierpnia 1944 roku i żołnierzy wyklętych. Wydarzenia z lat 1863 – 1864 są także mało romantyczne, czego przykładem może być choćby książka…

Czytaj więcej

Rzecz o Ziemomyśle Kuczyku

Niewiele wiemy o pułkowniku Ziemomyśle Kuczyku (Kucyku), którego oddział rozbity został w Goździach, co upamiętnia pomnik Powstania Styczniowego w Cieciszewie. Był bez wątpienia ciekawą postacią, celowo mylił tropy, trudno odtworzyć jego losy, nie jest znana dotąd dokładna data jego urodzin ani śmierci. Na pewno po wybuchu Powstania sformował na terenie ówczesnego powiatu stanisławowskiego oddział liczący…

Czytaj więcej

Powstaniec styczniowy w Konstancinie – 1909

22 stycznia 1863 r. Komitet Centralny Narodowy wydał Manifest ogłaszający powstanie i powołujący Tymczasowy Rząd Narodowy. „Nikczemny rząd najezdniczy rozwścieklony oporem męczonej przezeń ofiary postanowił zadać jej cios stanowczy – porwać kilkadziesiąt tysięcy najdzielniejszych, najgorliwszych jej obrońców, oblec w nienawistny mundur moskiewski i pognać tysiące mil na wieczną nędzę i zatracenie. Młodzież polska poprzysięgła sobie…

Czytaj więcej

O Kononowiczu, Warce i Warcie czyli o tym jak jedna litera robi wielką różnicę

Po bitwie pod Chojnowem Władysław Kononowicz opuścił teren wojewodztwa mazowieckiego i kontynuował działalność powstańczą w lasach należących już do województwa sandomierskiego. Na początku czerwca 1863 roku został jednak schwytany przez Rosjan w miejscowości Zawady niedaleko Jedlińska. Przewieziono go następnie do Warki, gdzie ścigający go rosyjski generał Mikołaj Iwanowicz Meller-Zakomelski skazał go naprędce na karę śmierci….

Czytaj więcej

Jak pradziadek Puszkina został pogromcą Kononowicza czyli o bitwie pod Chojnowem w 1863 roku

Chwilowo przerwę opisywanie dalszych losów rodziny Ryxów, a dokładniej ich powiązań z Piasecznem, ponieważ wczoraj przypadała kolejna rocznica jednej z niewielu bitew powstania styczniowego stoczonych na terenie dzisiejszego powiatu piaseczyńskiego. 19 maja 1863 roku oddział majora Władysława Kononowicza stoczył pod Chojnowem (Pilawą) nieudaną potyczkę z wojskami rosyjskimi maszerującymi z Warszawy przez Piaseczno w kierunku Góry Kalwarii. Rosyjski…

Czytaj więcej

Nie jednemu psu Burek na imię, czyli o powstańcach styczniowych i Czersku

W przepastnych zbiorach AGAD-u w Warszawie znajduje się krótki list jednego z powstańców styczniowych napisany w Czersku 15 lutego 1905 roku. Informację o nim przesłał mi w zeszłym roku Piotrek (jeszcze raz dziękuję), a ostatnio pisał o nim Paweł Komosa z okazji kolejnej rocznicy powstania styczniowego (na podstawie informacji uzyskanych od pani Danuty Bakalarek?). Mam…

Czytaj więcej

O powstaniu styczniowym w Piasecznie. Sprostowania i uzupełnienia, cz. 1

Jedną z ważniejszych publikacji dotyczących Piaseczna i okolic w czasie powstania styczniowego są wydane w 1973 roku „Studia i materiały do dziejów Piaseczna i powiatu piaseczyńskiego” pod redakcją Jerzego Antoniewicza. Omawianemu okresowi poświęcona została m.in. część artykułu Stefana Przewalskiego „Walki narodowowyzwoleńcze (1809-1831-1863)”. Niestety, wiele podanych tam szczegółów wymaga dzisiaj sprostowań i uzupełnień. Autor artykułu powtórzył w większości…

Czytaj więcej

Zapomniani powstańcy

Śledzący profil facebookowy bloga lub lokalną prasę wiedzą, iż niedawno doszło do uszkodzenia płyty nagrobnej powstańca styczniowego, Ignacego Robaka. Mam nadzieję, że uda się dokonać renowacji miejsca jego pochówku, lecz na razie to odległa kwestia. Walki styczniowe przykrył kurz historii, obecnie skupiamy się na odkrywaniu żołnierzy wyklętych, odsuwając na bok nawet żołnierzy Armii Krajowej. To…

Czytaj więcej

Zaginiony grób

Otrzymana wiadomość była jasna; znaleźć właściwą alejkę, a nieopodal niej spróchniałe drzewo. Właśnie dlatego tego deszczowego dnia przybyłem na cmentarz, gdy podmuchy wiatru smagały drzewa na tle szarego nieba. Wichura sprzed kilku dni dała się tu we znaki, łamiąc gałęzie i zrzucając z grobów znicze, wieńce oraz kwiaty, teraz leżące na ziemi wśród potłuczonego szkła….

Czytaj więcej

Zaginione miejsca: grób Ignacego Robaka (3)

Ignacy Robak był osiemnastolatkiem biorącym udział w Powstaniu Styczniowym, rannym w bitwie pod pobliskim Chojnowem, pochowanym w tajemnicy na cmentarzu w Słomczynie. Z biegiem lat zupełnie o nim zapomniano; zaginął również jego grób, którego poszukiwania, jak również odkrycia z tymi wydarzeniami związane, zostały opisane kilka miesięcy temu – historię tę przeczytać można w części pierwszej…

Czytaj więcej

Sztyletnicy Łurzyca

Mimo pokonania oddziału Kononowicza Powstanie Styczniowe trwało nad Wisłą jeszcze wiele miesięcy. W okolicach Konstancina piękne karty powstańcze zapisano w Górze Kalwarii, gdzie szpitalny lekarz sekretnie pomagał powstańcom, a także w Piasecznie, gdzie naczelnikiem wojennym był ówczesny ksiądz, a jak okazało się dopiero niedawno, tamtejszy burmistrz dotąd posądzany o współpracę z Rosjanami, z narażeniem życia…

Czytaj więcej

Zaginione miejsca: grób Ignacego Robaka (1)

Powstanie styczniowe w obecnych okolicach Konstancina trwało długo, a jego karty zostały zapisane po obu stronach Wisły, gdy powstańcze partie przekraczały rzekę. Choć obchodziliśmy już rocznicę jego wybuchu, to pamiętać należy, iż walki nasiliły się w maju 1863 roku. Powstanie zostało nieco zapomniane, minęło już 150 lat od tamtych wydarzeń i na świecie nie ma…

Czytaj więcej