Tegoroczny pierwszy śnieg już za nami, choć szybko stopniał, a temperatura na granicy zera wyklucza by rzeki pokryły się lodem. Jeziorka zamarza obecnie bardzo rzadko, Wisła praktycznie nigdy. W przeszłości jednak zimową porą działo się inaczej, co przynosiło liczne ułatwienia, lecz groziło także niebezpieczeństwem. Gdy woda zamarzała możliwe stawało się przejście na drugą stronę rzeki,…
Pisaliśmy kiedyś w książce o Żydach z Jeziorny, że choć przedwojenna Jeziorna miasteczkiem nie była, powszechnie za takie je uważano, bądź określano (nawet w oficjalnych pismach) mianem osady – przynależnej miejscowości większej niż wsi, lecz mniejszej niż miasto. Jeziorna takiego miana przed wojną nie otrzymała, lecz używano go w urzędowych pismach. Kwestię tę władze gminne…
W uzupełnieniu do tekstów znawców problematyki powstania styczniowego na naszych terenach, Pawła Komosy, Grzegorza Kłosa czy też Dawida Miszkiewicza, warto może dodać dokument dotyczący kwaterunku wojsk rosyjskich nad Jeziorką. W przeddzień manifestacji patriotycznych 1861 r. w Królestwie stacjonowało ok. 45 tysięcy żołnierzy rosyjskich, w tym 33,5 tysiąca w większych jednostkach rozlokowanych na prowincji (w guberni…
Prasa warszawska latem 1899 r. donosiła, „że wiele ten wygrał, kto nie wyjechał na letnie mieszkanie”. Informowała o kłopotach z dowozem pieczywa i mięsa do letnisk leżących wzdłuż linii kolejek podmiejskich. Powodem tej sytuacji były całotygodniowe ulewy. W ich wyniku wszelka podmiejska komunikacja ustała. Mieszkańcy letnisk, mogli korzystać tylko z tego co sami przywieźli kolejką…
W minionym ustroju szczególną estymą badaczy cieszyły się sprawy robotnicze i chłopskie, a badania nad tematami ludowymi stanowić miały odpór przeciwko dotychczasowej wizji historii, pisanej dziejami dworów, rodów arystokratycznych oraz szlachty. Przyczyniło się to do wielu interesujących publikacji, choć doprowadziło także do skrzywionej optyki, z której w udany sposób żartowano w znanej komedii Barei o…
W gorącej przedwyborczej atmosferze przyjrzyjmy się wyborom, jakie przeprowadzono 26 stycznia 1919 r. w ówczesnej gminie Jeziorna, której teren zasadniczo identyczny był z obecną gminą Konstancin-Jeziorna, z wyłączeniem Skolimowa i Kawęczyna. Wybory odbywały się w niecałe dwa miesiące po odzyskaniu niepodległości, odrodzona Polska nie miała jeszcze ściśle określonych granic, a atmosfera była iście rewolucyjna. Entuzjazm…
W niedawnym tekście na temat planów budowy trakcji elektrycznych do letnisk nad Jeziorką wspomniałem o stopniowej likwidacji kolejki wilanowskiej w okresie międzywojennym. Parowe i spalinowe wąskotorówki były mocno przestarzałe i choć pod koniec lat dwudziestych zainwestowano w nowe dworce kolejki, plany elektryfikacji trakcji wilanowskiej z przyczyn finansowych spełzły na niczym, mimo iż nakazano je odgórnie…
Miałem okazję uczestniczyć dwa tygodnie temu w spotkaniu organizowanym przez grupę Arche, na którym przedstawiono kolejną odsłonę planów związanych z terenami dawnej papierni. W jakiej postaci się one urzeczywistnią trudno orzec, bo są one na szczęście żywe i podlegają ciągłym zmianom. Zrozumiałe jest także, że deweloper dokonawszy zakupu terenu chciałby osiągnąć tu zysk. O ile…
Już na drugi dzień po utworzeniu Generalnego Gubernatorstwa Hans Frank 26 października 1939 r. wydał rozporządzenia dotyczące pracy Żydów. Na jego mocy przymusowi pracy podlegali wszyscy Żydzi od 14 do 60 roku życia, z zastrzeżeniem, że granice wieku mogą zostać w razie potrzeby rozszerzone. Wydanie przepisów wykonawczych do tego rozporządzenia powierzono wyższemu dowódcy SS i…
Na ostatnim spotkaniu Konstancińskiego Klubu Historycznego poświęconemu tutejszej społeczności żydowskiej publiczność dopisała. Okazją do spotkania była zbliżająca się 80 rocznica powstania w getcie warszawskim. Gdy wybuchło, 19 kwietnia 1943 r., w Warszawie przebywało już niewielu Żydów z Jeziorny. Wspominałem jak trudno przywołać mi choćby wyobrażenie, że przed wojną Jeziornę zamieszkiwali chasydzi, bowiem w przestrzeni miejscowości…
Wedle dzisiejszych standardów nie byłoby łatwo być przedwojennym urzędnikiem gminy Jeziorna. Należało znać i kojarzyć praktycznie wszystkich mieszkańców, być może nie całej gminy, liczącej wówczas prawie 9 000 mieszkańców, lecz z pewnością Jeziorny. Trudno miał woźny urzędu, który doręczać musiał urzędowe pisma i dokonywać ustaleń. Na czym polegał trud? Otóż zasadniczo nie posługiwano się na…
Kontynuujmy naszą podróż przez międzywojenną Jeziornę z Poddębskim. Pozostańmy w tym samym rejonie ulicy Elektrycznej, która swą nazwę w 1931 roku wzięła od wybudowanej tu świeżo elektrowni. O elektryfikacji pisał niegdyś Adam, jako ciekawostkę dodam, że z elektrowni w Jeziornie do prądu podłączono pałac w Wilanowie. Elektrownię około 1931-33 roku zdjął Henryk Poddębski w kilku…
Zdjęcia Henryka Poddębskiego gościły już wielokrotnie na łamach zarówno facebooka, jak i portalu. Fotografował Służew, Kabaty, Wilanów i wiele miejsc uwiecznionych na tych fotografiach udało się zidentyfikować. Najwięcej jednak zdjęć w tych stronach wykonał jednak nad Jeziorką i można je podziwiać w naszej galerii. Spora część zdjęć została opisana błędnie jako Skolimów i Chylice, a…
Od pewnego czasu Konstancin-Jeziorna podąża drogą wytyczoną przez Piaseczno i inne okoliczne miejscowości, coraz bardziej kurczy się przestrzeń, zabudowywane są kolejne miejsca, zwiększa się aktywność deweloperów, pojawia się wielu nowych mieszkańców. Wedle badań statystycznych liczba ludności nie ulega zmianie, a wiekowy przedział wskazuje, iż gmina się starzeje. Pozorną receptą wydaje się na to niektórym budownictwo,…
Wyczytałem swego czasu takie ładne zdanie autorstwa Tomasza Łysiaka: „Powstanie Styczniowe ma swoich apologetów i krytyków. Józef Piłsudski gloryfikował czyn powstańczy i na jego sile duchowej opierał formowanie młodego żołnierza polskiego, ale też poddawał go krytyce, nie po to, by potępiać, lecz by czerpiąc z tego, co piękne i silne, wyciągać wnioski z jego błędów”….