Żagle rozprzowe na Wiśle pod Brzuminem, 1906 r. (zbiory K. Daszewskiej-Sanóg) Wisła przez lata stanowiła o tożsamości Urzecza… W drugiej połowie XIX w. usypano wały i życie w cieniu wielkiej wody zaczęło się zmieniać, jednak choć powodzie stopniowo przestały zagrażać nadwiślańskiej krainie, wciąż życie nad rzeką wiązało się z wieloma zwyczajami i rytuałami. 90-letnia Halina Latoszek…
Konstancin, 1969. Ludzie na przystanku i fura z sianem. Fotot: Miroslaw Stankiewicz / Agencja Fotograficzna Forum. Poniżej zamieszczono opracowanie wywiadu terenowego przeprowadzonego przez studentkę ISNS UW z mieszkanką gminy Konstancin-Jeziorna urodzoną w 1953 r. Wywiad przeprowadzono w 2024 r. w ramach zajęć z antropologii. Wypowiedź i wspomnienia dotyczą okresu lata 60-te – 1989 r. Życie…
Rok 1983 – Pamiętne i huczne dożynki w Gassach. Korowód dożynkowy w Gassach prowadzony wg tradycji od „figurki”. Zbiory KGiGW „ Grymle z Urzecza”. KGW założono w 1957 roku, do koła należały mieszkanki wsi Gassy i Czernidła. Siedziba mieściła się w nowo wybudowanej remizie OSP w Gassach. Do koła należały 34 kobiety. Dochód z imprez…
Na aukcjach internetowych często pojawiają się kartki pocztowe wydawane w PRL, stanowiące atrakcję dla zbieraczy tego typu pamiątek. W poniższym wypadku taki dokument życia codziennego licytowany był w lutym 2025 r. na niemieckiej aukcji. Pocztówka wydana przez KAW była w obiegu w latach osiemdziesiątych XX w., a centralne miejsce zajmuje willa „Zorza”, w czasie wykonania…
Zdjęcia pochodzą z rodzinnego albumu Justyny Góreckiej, przekazane zostały w 2017 r. W większości zostały wykonane w Mirkowie, pojedyncze w parku w Konstancinie bądź na terenie gminy. Czas powstania zdjęć to przede wszystkim lata dwudzieste-trzydzieste XX wieku, kilka wykonano po wojnie. Przedstawiają życie codzienne w Mirkowie w okresie przedwojennym, czas wypoczynku, kilka prezentuje ówczesną drużynę…
Data dokumentu: 8 I 1971 r., źródło: Janusz Wielocha, pochodzenie: Centrala Wynajmu Filmów, okoliczności powstania: opis poniżej Janusz Wielocha udostępnił w lutym 2024 r. powyższy dokument z następującym wspomnieniem: W latach 1970-71 i krótko, po wyjściu z wojska w 1973, pracowałem w kinie „Beata” w Konstancinie. Przypadkowo w przeglądanych dokumentach znalazłem polecenie wysyłki z magazynu…
Wiele wielkanocnych zwyczajów osadzonych jest głęboko w przeszłości. Niektóre z nich bezpowrotnie zniknęły, inne po dziś dzień napotkamy w naszych domach. W XIX wieku część z nich występująca w tutejszych wsiach opisana została przez Oskara Kolberga i Stefanię Ulanowską, inne znamy ze wspomnień tutejszych mieszkańców. Warto przyjrzeć się jak obchodzono niegdyś święta Wielkiej Nocy w…
Nadeszły czasy, w których wydarzeniem są trwające kilka dni mrozy, a my skryci w ciepłych, ogrzewanych domach i mieszkaniach spoglądamy na śnieg jak na atrakcję. Czytając o dawnych zadymkach wzdychamy, iż niegdyś bywały zimy, nie mając świadomości, iż były one walką o przetrwanie, nie tylko gdy w ciemności śnieg zasypywał drogi i gubiono się pośród…
W niedziele (wolnych sobót jeszcze nie znano) możliwości spotkań i potańcówek oferowały popularne w latach pięćdziesiątych minionego wieku w całej Polsce, szczególnie na wsiach i w miasteczkach, tzw. dechy czyli taneczne parkiety na otwartym powietrzu. Zespoły złożone na ogół z miejscowych artystów grały tradycyjne, często przedwojenne „kawałki taneczne”, ale też coraz częściej nowoczesne, zagraniczne szlagiery….
W tym roku mija 10 lat od pierwszego Flis Festiwalu w Gassach, na którym spotkali się pasjonaci pływania po Wiśle. Miałem również przyjemność wspierać organizację tego pamiętnego wydarzenia i przedstawić zebranym na ostrodze w Gassach prezentację multimedialną pt. „Nad Wisłą”. Wówczas na tamie dojazdowej spotkała się garstka wodniaków, ale z biegiem lat flis się rozwijał….
Od kilku dni pada śnieg, spadła temperatura, lecz zima nie stanowi problemu, stała się przede wszystkim atrakcją. To niezauważalna lecz fundamentalna zmiana jaka zaszła w naszym życiu, na którą zwrócono mi niedawno uwagę na Urzeczu. Aż do czasów wojny zima przynosiła konieczność wytężonej pracy, nawet jeśli nie wiązała się koniecznością przebywania od świtu do zmierzchu…
Dziś kolejna rocznica wprowadzenia stanu wojennego. Tamte dni nikną coraz bardziej w ludzkiej pamięci. Zapominamy coraz bardziej o życiu codziennym i o tym co wówczas wydawało się normalnością. Że nie było możliwe pójście do sklepu i zaopatrzenie się w podstawowe produkty, na każdym rogu nie znajdowała się „Żabka” z bogatym asortymentem, czynna w każdą niedzielę….
W 1921 roku dr Szczęsny-Bronowski zaczął swój odczyt następującymi słowami: „Od XIII wieku epidemie grypy (influenzy) co kilkadziesiąt lat nawiedzają świat, wzbudzając podziw swym błyskawicznym szerzeniem się po krajach sąsiednich a zarazem postrach wśród ludzkości skutkiem licznych a niespodziewanych zajść śmiertelnych. Do tej pory nie znamy ani czynników chorobotwórczych ani sposobów walk z epidemią”. Było…
Uruchomione ochronki wprowadziły pewne nowum, w postaci dawania dzieciom posiłków, bowiem dotychczas nie było to oczywiste. Dzieci dostawały obiad w postaci polewki i kawałka chleba, dla wielu z nich okazywało się to jedynym posiłkiem dziennie, bowiem wiele było tam „dziatwy ubogiej”. W ochronce w Klarysewie było 130 dzieci głównie z Jeziorny i Bielawy, w Słomczynie…
Trzydzieści lat później… Zapomnieliśmy, coraz więcej osób popełnia błąd nakładania obecnej wiedzy i mentalności na ówczesną, stwierdzając, iż w roku 1989 można było pewne rzeczy przewidzieć, a wszystko było oczywiste. Nie, nie było. Z tamtych dni pamiętam jedynie wszechobecną nadzieję. 5 lat temu, na 25 rocznicę 4 czerwca 1989, zamieściłem wspomnienie jak wszystko to wyglądało…