Geniusz logiki nauczycielem w Klarysewie (1913-1914)

Stanisław Leśniewski urodził się 28 marca 1886 r. w Sierpuchowie (250 km na północny wschód od Moskwy) w rodzinie inżyniera kolejowego. Gimnazjum klasyczne ukończył w Irkucku. Po maturze w 1904 r. podjął studia filozoficzne w Niemczech (Lipsk, Zurych, Heidelberg, Monachium). W końcu 1910 r. przyjechał do Lwowa, gdzie dołączył do grupy doktorantów Kazimierza Twardowskiego, uczęszczając na wykłady Józefa Puzyny i Wacława Sierpińskiego. Skupiał się na pisaniu pod kierunkiem Twardowskiego pracy doktorskiej Przyczynek do analizy zdań egzystencjalnych i na jej podstawie doktoryzował się we Lwowie w 1912 r.

Budynek szkoły Wandy Pawlickiej w Klarysewie

W latach 1913-1915 przebywał w Warszawie, gdzie był związany z ruchem nauczycielskim i kierował sekcją filozoficzną Polskiego Towarzystwa Nauczycielskiego. W tym czasie nauczał matematyki w szkole dla dziewcząt Wandy Pawlickiej w Klarysewie. Z tego okresu datuje się jego bliska i długoletnia później przyjaźń z Tadeuszem Kotarbińskim. Wstąpił do SDKPiL, do której przyjmował go Feliks Dzierżyński. W 1915 r. Leśniewski wyjechał do Moskwy. Utrzymywał się z nauczania matematyki w dwóch polskich gimnazjach i z wykładów logiki na Wyższym Kursie Naukowym.

W 1918 r.  przeniósł się do Warszawy, zostałczłonkiem założonego w 1915 r. Warszawskiego Instytutu Filozoficznego. Na przełomie 1918 i 1919 pracował w Departamencie Wyznań Religijnych i Szkolnictwa Wyższego Ministerstwa Edukacji. Uzyskał habilitację w Warszawie. W 1919 r. został powołany na katedrę filozofii matematyki w Uniwersytecie Warszawskim. W 1936 r. Leśniewski został profesorem zwyczajnym.

Mimo rozejścia się dróg matematyków i logików warszawskich (bardziej jednak Leśniewskiego niż Łukasiewicza), znaczenie Leśniewskiego było i pozostało duże. Dzięki przyciąganiu adeptów siłą swego intelektu i odważnym koncepcjom był jednym z filarów warszawskiej szkoły logicznej, a choć jego niekonwencjonalne idee nie cieszyły się wówczas większym uznaniem poza szkołą, to ich niezwykła oryginalność sprawia, że do dzisiaj pozostały żywe i znajdują naśladowców. Leśniewski charakter miał trudny, a zasadniczą cechą jego osobowości był ekstremizm zarówno w sprawach codziennych, jak i naukowych. Miał opinię wybitnego i trudnego polemisty, co uznawał nawet Roman Ingarden.

Opublikowane prace Leśniewskiego liczą łącznie ok. 860 stronic druku, spora jednak część jego dorobku pozostała w rękopisach, te zaś spłonęły w Warszawie jesienią 1944 r. Stanisław Leśniewski zmarł (po nieudanej operacji nowotworu) 13 maja 1939 r. w Warszawie.

                            

 

Może ci się także spodobać...