Poniżej posłuchać można żydowskich utworów religijnych wykonywanych przez kantora Pinchasa Borensteina (Pinjosa Borenszteina). Był on jednym z najbardziej znanych kantorów w Argentynie, a wywodził się Jeziorny Królewskiej.
Jego ojciec przybył do Jeziorny w latach dziewięćdziesiątych XIX wieku. Jankiel Ber(ek) Borensztajn (Jakow Dow Borenstein) zawarł ślub z Fajgą wywodzącą się z rodziny Keningsztajnów, jednej z najdłużej osiadłych w Jeziornie. Doczekali się sześciu synów, z których czterech zostało kantorami. Pinkus (Pinchas) urodził się w roku 1902. Choć argentyńskie źródła (Trayectorias…) podają, iż przyszedł na świat 15 września 1889 r. lub w niektórych wypadkach, że w 1902 roku w Warszawie, w rzeczywistości urodził się 13 listopada 1902 r. w Jeziornie Królewskiej – zgodnie z aktem urodzenia nr 68 księgi stanu cywilnego dla wyznania mojżeszowego miasta Piaseczna, jako piąty syn Jankiela. Sprostować należy także przy okazji informację, iż Jankiel Berek Berensztajn był rabinem, którą znaleźć można w argentyńskich opracowaniach. W tutejszych metrykach wpisywany jest w latach dziewięćdziesiątych jako piekarz z Jeziorny, a w 1902 r. jako handlarz. Być może w Buenos Aires to Pinkus tak przedstawiał swego ojca, co w Argentynie było nie do zweryfikowania.
Wszyscy synowie Fajgi i Jankiela okazali się niezwykle umuzykalnieni, jednak to Pinkus zyskał największą sławę. Kantor to w judaizmie to wokalista oratoryjny który towarzyszy zwykle rabinowi w praktykach religijnych. Pinkus kantorem został w wieku 19 lat, w jednej z warszawskich synagog pełnił funkcję chazana, śpiewał także w chórze Wielkiej Synagogi na Tłomackiem, jak podawał kształcił swój głos pod kierunkiem profesora Safera. W 1923 r. wyemigrował do Argentyny i w 1924 został głównym kantorem Wielkiej Synagogi w Buenos Aires. Urząd ten sprawował przez 30 lat. Założył Stowarzyszenie Kantorów Południowej Ameryki, pod pseudonimem Pedro Borini nagrał także operowe arie, odtwarzane w argentyńskim radiu i występował jako śpiewak operowy. Zmarł w 1955 roku, pozostawiając wiele nagrań.
Źródła:
- Ana Epelbaum Weinstein, Miryam Esther Gover de Nasatsky, Roberto B. Nasatsky, Trayectorias musicales judeo-argentinas, Buenos Aires 1998
- Amalia Ran, Moshe Morad, Mazal Tov, Amigos!Jews and Popular Music in the Americas, Boston 2016
Redaktor naczelny portalu, z wykształcenia historyk, absolwent Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego. Rodzinnie związany od wielu pokoleń z Nadwiślańskim Urzeczem, badacz regionu i dziejów lokalnych, autor publikacji oraz artykułów w tym zakresie.
