Podsumowanie wydarzeń okołohistorycznych maja w na lewym brzegu Wisły Przyznam, iż miniony miesiąc przyniósł ich sporo, więc dla porządku wzmiankujmy jedynie, iż miały miejsce obchody 80 rocznicy zakończenia II wojny światowej.
Wydarzenia
Odsłonięcie tablicy upamiętniającej historię SP nr 2 Konstancinie Jeziornie
28 maja 2025 roku przy ul. Sobieskiego 6 w Konstancinie-Jeziornie odbyła się niezwykle poruszająca uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej upamiętniającej istnienie w tym miejscu szkoły podstawowej im. Stefana Żeromskiego, działającej w latach 1890–1958.
Tablica stanowi inicjatywę Wojciecha Guszkowskiego – fundatora i lidera historycznego klubu TRAPER. W trakcie swej przemowy Wojciech Guszkowski przypomniał o hrabim Mieczysławie Potulickim, który niegdyś podarował budynek dawnej karczmy w Łyczynie na potrzeby szkoły, o plantacji morw i jedwabnikach oraz o kierowniku Ludwiku Zielińskim. Dzięki niemu zebrani mogli poczuć ducha tamtej szkoły, noszącej imię Stefana Żeromskiego – tej samej, której imię nosiła także szkoła przy ul. Szkolnej.
W uroczystości wzięła udział wiceburmistrz Agata Wilczek, radni, prezes spółdzielni na budynku której odsłonięto tablicę oraz najstarsza żyjąca uczennica dawnej szkoły p. Genowefa Galas, a także przedstawiciele szkoły i mieszkańcy oraz przedstawicielki Towarzystwa Miłośników Piękna i Zabytków Konstancina-Jeziorny. Uroczystość zgromadziła około 100 osób.
Niejako przy okazji tablicy odnotujmy, iż poprawiono pylon informacyjny przy Starej Papierni, który zdemontowano 2 miesiące temu po naszej interwencji, iż przedstawia on nie do końca poprawne informacje o obiekcie. Tym razem zawiera poprawne w warstwie merytorycznej informacje na temat początków produkcji papieru nad Jeziorką w XVIII w., dziejach papierni i historii wybudowanego w latach 1836-38 obiektu, mieszczącego obecne centrum handlowe. Dziękujemy za poważne potraktowanie i podjęcie działań, których skutkiem finalnie stało się zamontowanie nowego pylonu i zamieszczenie tekstu zawierającego wiadomości poddane konsultacji historycznej, co stanowi modelowe podejście do zaistniałego problemu.
Odnalezienie archiwum OSP
Rzecz to z punktu widzenia naszych działań i historii regionalnej niezmiernie ważna, bowiem zostało odnalezione archiwum skolimowskiej Ochotniczej Straży Pożarnej. Pobieżne oględziny znaleziska wskazują, że są to materiały od czasów założenia do połowy XX w. Dzięki temu odkryciu możliwe będzie ponowne wydanie poprawionej publikacji o strażakach ze Skolimowa autorstwa Witolda Rawskiego. Z uwagi na stan dokumentacji trwa ich konserwacja i archiwizacja.
„Moja Mała Ojczyzna”
W ramach programu prowadzone były lekcje historii. 7 maja w parku spotkali się finaliści Gminnego Konkursu Wiedzy o Historii Konstancina-Jeziorny, by wziąć udział w wyjątkowych zajęciach terenowych – kolejnej odsłonie autorskiego programu historycznego „Moja Mała Ojczyzna”, tworzonego i prowadzonego przez Wojciecha Guszkowskiego, nauczyciela historii ze Szkoły Podstawowej nr 2.
Uczniowie spacerując parkowymi alejkami, uczniowie poznawali dzieje tutejszych willi, pomników, pijalni wód i ludzi, którzy związali z tym miejscem swoje życie. Program „Moja Mała Ojczyzna” to całoroczna inicjatywa, która poprzez warsztaty, spacery historyczne i konkursy przybliża uczniom dziedzictwo kulturowe Konstancina-Jeziorny.
Foto: Mariusz Kłosiński.
Z kolek 22 maja 2025 roku w Konstancińskim Domu Kultury Hugonówka odbył się uroczysty finał konkursu historycznego Moja Mała Ojczyzna – wydarzenia, które stało się kulminacją całorocznej pracy uczniów i nauczycieli historii ze szkół publicznych gminy Konstancin-Jeziorna. Wydarzenie to nie tylko było sprawdzianem wiedzy historycznej, ale przede wszystkim świętem pasji, zaangażowania i dumy z lokalnej przeszłości. Nad sprawną organizacją programu i jego finału czuwały Agata Wilczek, zastępczyni burmistrza, oraz Anita Zakrzewska, kierownik Wydziału Społecznego Urzędu Miasta i Gminy Konstancin-Jeziorna.
Do finałowej rozgrywki w Hugonówce przystąpiły czteroosobowe drużyny reprezentujące wszystkie szkoły publiczne z terenu gminy. Nad uczniami czuwali ich nauczyciele historii:
– Magdalena Bajcar (SP1),
– Wojciech Guszkowski (SP2),
– Barbara Barcińska (SP3 oraz SP4),
– Agnieszka Gajda (SPI5),
– Ewa Lipka (SP6 z Opaczy).
Konkurs poprowadził sam twórca programu – Wojciech Guszkowski – wspierany przez uczennice z SP2: Natalię Sokalską oraz Maję Grabowską. Autorem konkursowych pytań był Witold Rawski, który zadbał o ich wysoki poziom merytoryczny i lokalny charakter.
Nad przebiegiem konkursu czuwało jury w składzie:
– Agata Wilczek (przewodnicząca),
– Anita Zakrzewska,
– Witold Rawski.
Emocje sięgały zenitu, a walka była wyrównana do ostatniego pytania. Ostatecznie:
I miejsce zdobyła Szkoła Podstawowa nr 6 z Opaczy,
II miejsce przypadło Szkole Podstawowej nr 1,
III miejsce zajęła Szkoła Podstawowa nr 3.
Gratulujemy wszystkim uczestnikom – ich wiedza, przygotowanie i zapał są najlepszym dowodem na to, że historia lokalna może być fascynującą przygodą i źródłem dumy!
Uroczystość uświetnili swoimi wystąpieniami:
– dr Czesław Gasik – honorowa przewodnicząca Towarzystwa Miłośników Piękna i Zabytków Konstancina-Jeziorny,
– burmistrz Michał Wiśniewski.
W piątek, 23 maja 2025 roku, laureaci konkursu „Moja Mała Ojczyzna” wzięli udział w wyjątkowej wycieczce nagrodowej „Szlakiem Żeromskiego na Kielecczyźnie” po malowniczej Kielecczyźnie. Wyjazd, zorganizowany przez Szkołę Podstawową nr 2 w Konstancinie-Jeziornie, odbył się dzięki wsparciu burmistrza gminy Konstancin-Jeziorna, pana Michała Wiśniewskiego.
Ochrona zabytków
„Leśniczówka w rejestrze”
Drewniana Willa „Leśniczówka” położona przy ul. Wojewódzkiej 26 w Konstancinie-Jeziornie została wpisana do rejestru zabytków.
Przedmiotowa willa znajduje się w kwartale wyznaczonym przez ulice Bolesława Prusa, Wojewódzką, Potulickich i Rycerską. Budynek został wzniesiony ok. 1937 r. na terenie nieruchomości Willa Zdzisławówka w Dobrach Skolimów A. W 1919 r. nieruchomość, na której w latach 30. wybudowano drewniany dom nabyła Jakobina-Zofia Zarańska, żona Jana Zarańskiego, współtwórcy Akademii Górniczej w Krakowie. Dom przetrwał wojnę bez większych uszkodzeń. Obecnie stanowi własność prywatną.
Willa „Leśniczówka” wzniesiona dla Zarańskich, jest wyjątkowym w skali Skolimowa przykładem drewnianej, letniskowej zabudowy okresu międzywojennego, dla którego charakterystyczne były murowane budynki łączące elementy historyzujące i modernistyczne. Wartość historyczna budynku wiąże się z postacią Jana Zarańskiego, prawnika i inżyniera górnictwa, współzałożyciela Akademii Górniczej w Krakowie, który w dwudziestoleciu międzywojennym brał udział w tworzeniu podstaw prawnych krajowego przemysłu. Dom posiada autentyczny układ funkcjonalno-przestrzenny, stolarkę okienną i drzwiową, wyposażenie wnętrz, które mogą stanowić źródło informacji na temat drewnianych budynków mieszkaniowych o charakterze letniskowym. Istotnym aspektem jest forma budynku, nawiązująca do architektury regionalnej południa kraju, z którym przez lata związany był Jan Zarański. Wpływy te świadczą o preferencjach właściciela oraz inspiracji budownictwem regionalnym. (WUOZ w Warszawie).
Fot. WUOZ w Warszawie
Spotkania
Spotkanie Klubu Hisotrycznego
Za nami 68 spotkanie Klubu Historycznego… rzecz była o cegle i kolejkach, a 13 maja opowieść snuł Michał Duraj prezes Piaseczyńsko – Grójecka Kolej Wąskotorowa.
Spotkania z historią
Bohaterem spotkania był Marian Nitecki, gen. brygady, oficer I Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego, żołnierz września’39, konspiracji, który w 1960 r. zamieszkał w Konstancinie-Jeziornie i założył tu szkołę jazdy konnej dla dzieci, dla których hipoterapia była jednym z zabiegów rehabilitacyjnych. Jego sylwetkę przypomniał wnuk generała Tomasz Zwierzyński. Spotkanie prowadziła Hanna Kaniasta.
Imprezy
Otwarcie punktu w Kamilinie
„Majówka z historią w tle” przygotowana przez Konstanciński Dom Kultury „Hugonówka” przyciągnęła wiele osób, nie tylko z naszej gminy. Sprzyjająca pogoda spowodowała, że udostępniona willa „Kamilin” (gmach przyszłego muzeum K-J) tętniła życiem. Wiele osób zwiedzało wystawę, ale szczególnym zainteresowaniem cieszyły się pokazy obiektów ze zbiorów Konstanciński Dom Kultury „Hugonówka” prezentowane wspaniale przez Hanna Kaniasta („Pamiętniki” Heddi Pate i projektor z 1925 r.) i Elżbieta Rydel-Piskorska (inhalator). W spacerach „Śladami wybitnych mieszkańców Konstancina” (oprowadzała Elżbieta Rydel-Piskorska), „Historyczne centrum Konstancina” i „Królewska Góra” (oprowadzał Wojciech Guszkowski) wzięło udział liczne grono chętnych.
Jarmark Kultury Urzecza
25 maja w Parku Zdrojowym odbył się Jarmark Kultury Urzecza – święto tradycji, smaków i muzyki! Na scenie miały miejsce koncerty zespołów ludowych i folkowych. odbyły się pokazy wikliniarstwa, szkutnictwa i rybołówstwa oraz przejażdżki tradycyjnymi łodziami po Jeziorce. O Urzeczu opowiadał dr Łukasz Maurycy Stanaszek, prelekcję wygłosił także Patryk Zduńczyk z Towarzystwa Ochrony Zabytków Oddział w Czersku, które zorganizowało tradycyjną bindugę.
Piknik Moda na Urzecze
25 maja na Plaży Romantycznej nad Wisłą w Wawrze miał miejsce piknik „Moda na Urzecze” organizowany przez Wawerskie Centrum Kultury, Ciekawym elementem była potańcówka z Kapelą Niwińskich. Ideą organizatorów było odkrywanie bogactwa kultury Urzecza w nowoczesnym stylu!
Noc muzeów
Tegoroczna noc Muzeów odbyła się z 17 na 18 maja. Była to ostatnia szans na zobaczenie wystawy „Z Czerska” oraz urzeckiego wozu „półkoszka” w Muzeum Wycinanki w Konstancinie-Jeziornie.
Festiwal Kół Gospodyń Wiejskich
Miał miejsce w Piasecznie 10 maja. Były stoiska i prezentacje oraz dużo odwołań do Urzecza.
W piątek, 23 maja 2025 roku, laureaci konkursu „Moja Mała Ojczyzna” wzięli udział w wyjątkowej wycieczce nagrodowej „Szlakiem Żeromskiego na Kielecczyźnie” po malowniczej Kielecczyźnie. Wyjazd, zorganizowany przez Szkołę Podstawową nr 2 w Konstancinie-Jeziornie, odbył się dzięki wsparciu burmistrza gminy Konstancin-Jeziorna, pana Michała Wiśniewskiego.
