Opisana w poprzednim poście pomyłka, tylko pozornie nie ma żadnego znaczenia. To zapewne z pomieszania historii dwóch piaseczyńskich kościołów odległych od siebie o niemal 250 kilometrów narodziła się, rozpowszechniana do dzisiaj, wersja o powstaniu pierwszego kościoła w mazowieckim Piasecznie już w połowie XIV wieku. W tym czasie został zbudowany tylko murowany kościół w Piasecznie koło…
Niemal 150 lat temu w jednym z warszawskich czasopism ukazał się jeden z pierwszych artykułów o piaseczyńskim kościele. Jego autorem był korespondent posługujący się pseudonimem Rzemieślnik z Mostowej ulicy. Niestety, tekst ten nie jest wolny od błędów, a niektóre z zawartych w nim informacji zostały później zamieszczone między innymi przez Bronisława Chlebowskiego w monumentalnym Słowniku geograficznym…
Niezależnie od ustalenia ojcostwa, urodzony najpewniej około 1751 roku Franciszek Ryx (młodszy) wychowywał się zapewne w bliskim otoczeniu swojego stryja, przebywającego przynajmniej od początku lat sześćdziesiątych na dworze Poniatowskiego. Początkowo był najprawdopodobniej jednym z królewskich paziów, a następnie rozpoczął karierę wojskową, chociaż raczej nie uczęszczał do Korpusu Kadetów, bowiem zwykle przyjmowano do niego młodzieńców pochodzenia…
Po bitwie pod Chojnowem Władysław Kononowicz opuścił teren wojewodztwa mazowieckiego i kontynuował działalność powstańczą w lasach należących już do województwa sandomierskiego. Na początku czerwca 1863 roku został jednak schwytany przez Rosjan w miejscowości Zawady niedaleko Jedlińska. Przewieziono go następnie do Warki, gdzie ścigający go rosyjski generał Mikołaj Iwanowicz Meller-Zakomelski skazał go naprędce na karę śmierci….
Chwilowo przerwę opisywanie dalszych losów rodziny Ryxów, a dokładniej ich powiązań z Piasecznem, ponieważ wczoraj przypadała kolejna rocznica jednej z niewielu bitew powstania styczniowego stoczonych na terenie dzisiejszego powiatu piaseczyńskiego. 19 maja 1863 roku oddział majora Władysława Kononowicza stoczył pod Chojnowem (Pilawą) nieudaną potyczkę z wojskami rosyjskimi maszerującymi z Warszawy przez Piaseczno w kierunku Góry Kalwarii. Rosyjski…
Ponieważ w każdej legendzie jest zazwyczaj także ziarenko prawdy, może okazać się, że królewskie geny rzeczywiście pojawiły się także w rodzinie Ryxów. Wydaje się jednak, że synem króla mógł być jeszcze inny przedstawiciel familii, który dziwnym trafem nie pojawił się na kartach dziejów rodzinnych. Był to urodzony w Warszawie w 1789 roku Franciszek Józef Ryx. Oficjalnie…
Opisani w poprzednich postach Ryxowie nie mieli dzieci. Ich głównym spadkobiercą został Franciszek Ryx, który nie był synem starosty piaseczyńskiego, lecz jego synowcem czyli po prostu synem brata. Tak też „podpisał się” na płycie nagrobnej stryja na warszawskich Powązkach (jej podobizna dostępna jest tutaj). W późniejszych dokumentach jego rodzice wymieniani są jako obywatele francuskiego miasta Reims…
Ludwika Ryxowa zmarła w Warszawie i pochowana została w katakumbach cmentarza powązkowskiego, wówczas nazywanego nowym, jako że powstał on zaledwie kilka lat wcześniej. Główny cmentarz Warszawy, nazywany świętokrzyskim, znajdował się wówczas pomiędzy dzisiejszymi ulicami Marszałkowską, Nowogrodzką i Wspólną. Po śmierci starościny ukazał się drukiem żałobny utwór poetycki (epicedion), w którym autor wedle schematów antycznych wygłasza…
Żoną Franciszka Ryxa była Ludwika Melin (ok. 1743-1794), z którą nie miał jednak potomstwa. O jej poczynaniach dowiadujemy się przede wszystkim z obszernego, pośmiertnego wspomnienia zamieszczonego w jednej z warszawskich gazet: „Z Wielkich Chrześciańskich cnot szacowna Jmć Pani Ludwika z Melinów Ryxowa Starościna Piaseczyńska, dnia 15. tego Mca Marca, po długiey i cierpliwie wytrzymaney chorobie, opatrzywszy…
Jak już wcześniej wspomniałem, w pewnym momencie starosta piaseczyński i jednocześnie kamerdyner króla, Franciszek Ryx zaangażował się w organizowanie, czy też chwilami tylko w finansowanie przedstawień teatralnych. Jednakże, napisała trafnie Hanna Malewska, „był raczej pionierem show-businessu bez zainteresowań dla sztuki” niż wielbicielem Melpomeny. Wydaje się, że do kwestii teatru podchodził bardziej praktycznie niż duchowo. Był…
Czytając ostatnio krótki artykuł Piotra Chmielewskiego o prażmowskim dworze („Nad Wisłą” 2016, nr 13, s. 7), po raz kolejny spotkałem się ze stwierdzeniem, jakoby Franciszek Ryx był synem Franciszka – kamerdynera i powiernika Stanisława Augusta Poniatowskiego, który od tegoż króla w 1768 roku miał otrzymać majątek Prażmów oraz honorowe starostwo piaseczyńskie. Niestety, informacje te wymagają…
W dalszym ciągu poszukuję wszelkich wiadomości na temat wojennych losów samolotu RWD-8 SP-BAG (wersja 34, nr fabryczny 201) i jego załogi w czasie wojny 1939 roku. Samolot ten przed wojną należał do Ośrodka Lotniczego Przysposobienia Wojskowego przy Aeroklubie Śląskim w Katowicach. W sierpniu 1939 roku został zmobilizowany i włączony do jednego z wojskowych plutonów łącznikowych. Pierwsze…
Na początek o przyczynach katastrofy. Specjalna komisja szybko zajęła się badaniem szczątków samolotu. Jako ewentualne przyczyny podawano na początku błąd pilota lub awarię przyrządów pokładowych. Szybko okazało się jednak, że wydobyte z wraku wysokościomierze okazały się sprawne. Po dalszych badaniach komisja uznała więc, że winny jest pilot, który w złych warunkach atmosferycznych zbyt nisko zbliżył…
Po południu 11 listopada 1937 roku w pobliżu wsi Mysiadło (także Myszadło) niedaleko Piaseczna rozbił się pasażerski samolot Polskich Linii Lotniczych „Lot” Lockheed L-10A Electra (SP-AYD). Samolot SP-AYD na lotnisku w Sztokholmie (Bromma), 1936 rok Mieczysław Witkowski na Okęciu, wrzesień 1937, zbiory NAC Bliźniaczy samolot (SP-AYB) w Estonii, 1936 Była to już trzecia…
Pod koniec stycznia w Karczewie miała miejsce promocja książki Elżbiety Piskorz-Branekovej i Łukasza Maurycego Stanaszka „Strój wilanowski z nadwiślańskiego Urzecza” (Seria: „Atlas Polskich Strojów Ludowych”, red. nauk. zesz. A. Mironiuk-Nikolska, t. 45, cz. IV. Mazowsze i Sieradzkie, z. 11, Wrocław 2015). Nie miałem jeszcze okazji zapoznać się z książką, lecz zamieszczam kilka podobizn, które zapewne znalazły…