Dwa lata temu ukazał się mój tekst „Dworek Marysinek” w Chylicach. Kilka nowych informacji o bohaterze tego tekstu.
Józef Kalasanty Napoleon Czerwiński w 1910 r. zakupił działkę w Chylicach, na której rok później wybudował wczesno-modernistyczną willę według własnego projektu. Od 1912 r. rodzina Czerwińskich często letnią porą przebywała w „Dworku Marysinek”. W 1929 r. Czerwiński zrealizował w Chylicach nowy projekt. Willę (bez nazwy), która w 1930 r. ostatecznie stała się własnością jednej z córek Czerwińskiego, Ireny (1909-2009) zamężnej za Tadeuszem Chmielewskim (działka 139/18, róg ul. Grodzkiej i Długiej).
1. „Dworek Marysinek”, po 1918 r., zb. prywatne; 2. Józef Czerwiński (w środku) w otoczeniu córek Józefy i Michaliny (siedzą przy stole) na tarasie willi, ok. 1930 r., zb. prywatne
W drugiej połowie lat trzydziestych XX w. Józef Czerwiński, według swojego projektu, wzniósł własny dom z pracownią przy ul. Zakopiańskiej 43 na Saskiej Kępie (ok. 30 lat miał pracownię na ul. Wspólnej 5). Aby uzyskać środki sprzedano własną willę w Chylicach w 1937 r. małżeństwu Prüfferów. Dodatkowym motywem sprzedaży „Dworku Marysinek” było usamodzielnianie się dzieci, jak i wiek Józefa i Marianny Czerwińskich. Dojazd do podwarszawskiego majątku był coraz bardziej uciążliwy.
1. Wejście do willi Ireny i Tadeusza Chmielewskich, po 1930 r., zb. prywatne; 2. Willa Chmielewskich, kwiecień 2021 r.
Zb. prywatne = Zdjęcia ze zbiorów rodziny Czerwińskich [za Piotrem Kilanowskim]
Źródło: Piotr Kilanowski, Józef Napoleon Czerwiński (1870-1940) i Wacław Heppen (1866-1939) – sylwetki twórcze, indywidualna działalność oraz współpraca architektoniczno-budowlana w latach 1909-1914 w: „Ochrona Zabytków” nr 1 z 2021 r.
Historyk wojskowości i starożytności, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego. Wieloletni pracownik wydawnictw książkowych (m. in. kierownik redakcji historii działu encyklopedii i słowników PWN), prasowych, ostatnio pracownik naukowy Wojskowego Biura Badań Historycznych, w latach 1981-89 redaktor, wydawca, wykładowca i aktywny działacz podziemia solidarnościowego. Od ćwierć wieku mieszkaniec Skolimowa, prowadzący Konstanciński Klub Historyczny.
