Udało się. Z otchłani niepamięci pojawia się nieznany do tej pory konstańciński gość. Mało tego – jest to już kolejny uczestnik spotkania uczestników powstania styczniowego w Konstancinie w 1913 r. Zasiadł wśród swoich kolegów na werandzie willi „Wrzos” mając 72 lata. Był nim Wojciech Sawicki.
Urodził się w 11 kwietnia 1841 r. w Sandomierzu. Ukończył tam miejską szkołę, a następnie Gimnazjum Realne w Warszawie. Uczestniczył w początkowej fazie powstania styczniowego. Jesienią 1863 r. rozpoczął studia na Wydziale Matematyczno-fizycznym Szkoły Głównej w Warszawie. Ukończył wydział matematyczno-fizyczny tej szkoły. Tu poznał Jakuba Natansona. Pracę zawodową rozpoczął w spółce Żeglugi Parowej „Andrzeja Zamoyskiego”. W czerwcu 1871 r. rozpoczął jako aplikant pracę w Banku Handlowym. W latach 1882-1906 był wicedyrektorem, a następnie do 1917 r. dyrektorem tego banku (jednym z założycieli tego banku był Jakub Natanson). Był w dobrych stosunkach z Juliuszem Wertheimem (przewodniczący Rady Nadzorczej w latach 1878-1880). Powołał w banku kasę chorych, opiekował się sierotami po zmarłych pracownikach banku, utworzył fundusz stypedialny dla wyróżniającego się ucznia warszawskich szkół handlowych na szkoleniowy wyjazd zagraniczny. Nie zapomniał o rodzinnym Sandomierzu: z jego inicjatywy i przy wsparciu finansowym założono tam schronisko dla sług, Czytelnię im. J. Długosza i przeprowadzono restarację kościoła św. Jakuba.
Był także członkiem powstałego w grudniu 1884 r. Towarzystwa Wzajemnej Pomocy Pracowników Handlowych i Przemysłowych m. st. Warszawy (współpracował m.in. z Henrykiem i Ryszardem Machlejdami).
Znany jest przede wszystkim z założenia domu dla dzieci na warszawskim Powiślu. Dom został wzniesiony w 1915 r. z jego inicjatywy z przeznaczeniem na sierociniec dla ubogich dzieci (przede wszystkim dziewcząt) z Powiśla (ul. Zagórna 9). To była jedyna placówka opiekuńczo-wychowawcza dla uprzemysłowionego w XIX i na początku XX w. robotniczego Powiśla. Znalazło tu opiekę ok. 1000 dzieci.
Na fasadzie domu umieszczono zachowane do dzisiaj pamiątkowe tablice: z napisem Dom Imienia Wojciecha Sawickiego 1915 i z przedstawieniem Matki Boskiej Częstochowskiej. W 1917 r. Sawicki przeszedł na emeryturę. Zmarł 20 czerwca 1918 r.
Nad grobem zmarłego przemawiali:
Adam Roman Keller (Gryff-Keller) (20 września 1889 r. Warszawa – 18 września 1965 r. Gliwice) – nadkomisarz Policji Państwowej i radca ministerialny. Jeden z najlepszych teoretyków zwalczania ruchów wywrotowych w II RP. Więzień nazistowskich obozów koncentracyjnych i ofiara komunistycznych represji.
Adolf Peretz (Perec), ps. Ignotus (2 marca 1855 r. Kalisz – 16 września 1933 r. Warszawa) – ekonomista, finansista, kupiec i publicysta. Po ukończeniu nauki rozpoczął pracę w Banku Handlowym w Warszawie. Działał w instytucjach dobroczynnych w Kaliszu i Warszawie.
Zygmunt Sokołowski – adwokat, społecznik i samorządowiec. (9 kwietnia 1880 r. Warszawa – 12 marca 1932 r. Zakopane). Od 1925 r. redaktor naczelny „Palestry”. „Mówca niezrównany w polemice pełen werwy i temperamentu, siłą swej logiki, trafności i mocą argumentacji, znajomością prawa i życia, darem ujmowania najzawilszych zagadnień w sposób jasny, prosty, przenikliwy, potrafił zawsze przykuć uwagę sądu i zazwyczaj przekonać go o słuszności bronionej sprawy”.
Od 1919 r. w podarowanym w testamencie przez Wojciecha Sawickiego warszawskiemu magistratowi budynku mieściła się Szkoła Powszechna nr 29. Była ona uważana za jedną z najlepszych szkół w mieście (m.in. w latach 1930–1931 jej uczniem był Jan Bytnar, dojeżdżając z Piastowa). W 1940 r. nieruchomość została zajęta przez Wehrmacht. W sierpniu 1944 r. w czasie Powstania Warszawskiego w budynku zorganizowano powstańczy szpital polowy nr 2. Po wyparciu powstańców Niemcy także zorganizowali tu szpital. Uszkodzony budynek przetrwał wojnę. Po wojnie w budynku mieściły kolejno: szkoła, Dom Dziecka nr 10, Instytut Badań nad Młodzieżą oraz Instytut Badań Problemów Młodzieży. Od 1991 r. budynek jest pod zarządem Kancelarii Sejmu. Mieści się w nim Biuro Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji i Wydawnictwo Sejmowe.
Poszukiwania gości Konstancina, Skolimowa z dawnych lat, nadal trwają…
Historyk wojskowości i starożytności, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego. Wieloletni pracownik wydawnictw książkowych (m. in. kierownik redakcji historii działu encyklopedii i słowników PWN), prasowych, ostatnio pracownik naukowy Wojskowego Biura Badań Historycznych, w latach 1981-89 redaktor, wydawca, wykładowca i aktywny działacz podziemia solidarnościowego. Od ćwierć wieku mieszkaniec Skolimowa, prowadzący Konstanciński Klub Historyczny.
