15 lutego 2021 r. zmarł Zdzisław Marian Najder, historyk literatury, profesor nauk humanistycznych, wykładowca m.in. Uniwersytetu Columbia i Uniwersytetu Yale’a, w latach 1982–1987 dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa. Był założycielem na przełomie 1975/1976 organizacji opozycji demokratycznej w PRL Polskiego Porozumienia Niepodległościowego (PPN). Ograniczało się ono do prac programowych i analitycznych (powstało 46 opracowań i szkiców koncepcyjnych). Jego żoną była Halina Teresa Najder (z d. Paschalska) uczestniczka powstania warszawskiego, tłumaczka literatury angielskiej. W latach 1976-1981 była także działaczką PPN.
Zdzisław Najder
W redagowanym przez Janka Strękowskiego (mieszkaniec Skolimowa) piśmie “Bibuła” (nr 4 z 2006 r.), została opublikowana rozmowa ze Zdzisławem Najderem przeprowadzona przez Krzysztofa Markuszewskiego (“Powielacz od prezydenta”). Cytuję początek wywiadu:
Kiedy powstało Polskie Porozumienie Niepodległościowe?
– Dokument inaugurujący, przepisany na maszynie przez moją żonę, a następnie wywieziony z kraju przez zaprzyjaźnionych dyplomatów ich pocztą, opublikował londyński “Tydzień Polski” 3 maja 1976 r.
Czy został przepisany na państwa domowej maszynie?
– A skądże! Żona przebywała wtedy w STOCER-ze w Konstancinie i nocami przepisywała to przez kalkę w szpitalnym biurze. Tacy głupi nie byliśmy…
Halina Najder i Zdzisław Najder
Historyk wojskowości i starożytności, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego. Wieloletni pracownik wydawnictw książkowych (m. in. kierownik redakcji historii działu encyklopedii i słowników PWN), prasowych, ostatnio pracownik naukowy Wojskowego Biura Badań Historycznych, w latach 1981-89 redaktor, wydawca, wykładowca i aktywny działacz podziemia solidarnościowego. Od ćwierć wieku mieszkaniec Skolimowa, prowadzący Konstanciński Klub Historyczny.
